Aksamitka rozpierzchła – źródło luteiny

Aksamitka rozpierzchła (Tagetes patula) – dobrze znana z ogródka. Efektowna roślina ozdobna, o kontrowersyjnym zapachu – zwana niekiedy śmierdziuszkiem, nazwa zdecydowanie krzywdząca i zniechęcająca. Ciemne odmiany aksamitki rozpierzchłej, czyli wybarwione pomarańczowo i brązowo, to bogate źródło luteiny – znanej z reklam substancji dla zdrowia oczy. Zgodnie z badaniami laboratoryjnymi zawartość luteiny w płatkach kwiatowych sięga nawet 1200mg na 100gr płatków! Inne badania podają wartości na poziomie do 560mg na 100gr surowca, co i tak jest wartością imponującą – teoretycznie 100gr ciemnych płatków ma tyle luteiny, co całe pudełko reklamowanych tabletek (20mg na 1 tabletkę, op. 30 szt). Warto więc zbierać kwiatki, zamiast wyrzucać na kompost.

Zbieramy ciemne kwiatki, oddzielamy płatki od dna kwiatowego, suszymy, mielimy i dodajemy do tłustych potraw (luteina rozpuszcza się w tłuszczu i jest odporna na wysokie temperatury).

Płatki aksamitki to nie tylko luteina. To również beta-karoten, likopen, kwasy fenolowe i olejki eteryczne.

Więcej o zastosowaniu aksamitki, co to jest khmeli suneli – gruzińska przyprawa z płatkami aksamitki – na blogu herbiness.

Jak oszczędzać pieniądze – aksamitka.

10 minut w Raju, w aucie z włączonym radiem. Spiker opowiada o pikniku na kwiecistej łące, gdzie  anielski kelner serwuje pastylki likwidujące kaszel, zmarszczki, tłuszczyk i bezsenność. I to jak tanio! od 5 zł za opakowanie!  Obietnica szczęścia jest bardzo sugestywna. Pewnie w aptekach ustawił się już sznurek chętnych po Raj za 5zł.

Godzinę później wkraczam do innego Raju, tu wszystko jest prawie za darmo – jedyna opłata to wysiłek mięśni, schylić się i podnieść. Traktuję to jak gimnastykę, więc gratis mam szczupłą sylwetkę. Schylam się i podnoszę to, co inni uznali za bezwartościowe. Wyrzucają  jesienią na kompost. Ogniste kule aksamitek, do 500mg luteiny na 100gr surowca, zależnie od koloru kwiatów.

Aksamitka rozpierzchła  (Tagetes patula) to surowiec wykorzystywany przez przemysł farmaceutyczny (luteina, zeaksantyna – wzmacniają wzrok) i spożywczy (żółty barwnik E-161b). W sieci znajdziemy setki badań nad zawartością aktywnych składników w płatkach i liściach. Zawartość luteiny jest zdecydowanie wyższa w kwiatach o ciemnym zabarwieniu (pomarańczowe z brązowymi plamkami). Zgodnie z badaniami dostępnymi na stronie ISHS   zawartość luteiny w ciemnych kwiatach dochodzi do 1230mg na 100g płatków kwiatowych. Inne wyniki badań Science Direct – zawartość luteiny do 570mg na 100gr . Rajskie radio zachwyca się cudowną tabletką o zawartości 20 mg luteiny! 30 tabletek za 12,40zł teoretycznie odpowiada 100gramom płatków ciemnej aksamitki.

Aksamitka to nie tylko luteina i zeaksantyna. To również beta-karoten, likopen, kwasy fenolowe i olejki eteryczne. Olejki mają działanie przeciwgrzybiczne, poprawiają trawienie, pobudzają apetyt. Ulatniają się w trakcie suszenia rozdrobnionych płatków i w procesie obróbki cieplnej.

Suszenie aksamitek.

Największe stężenie luteiny uzyskuje się w surowcu suszonym ciepłym powietrzem  i promieniowaniem podczerwonym (źródło) – warunki niedostępne w domowych warunkach. Suszymy więc ciepłym powietrzem  i promieniowaniem sercowym 

Jak spożywać aksamitki?

Aksamitka to jadalny kwiat, można ją traktować jako przyprawę lub przystawkę. Zerknij na 1000 roślin po deserowe inspiracje z aksamiktą w roli głównej – link

W Gruzji suszone i mielone płatki aksamitki zwie się imeretiańskim szafranem – przyprawa ma kolor szafranu i popularna jet w prowincji Imereti. W Gruzji dodaje się aksamitkę do przyprawy khmeli suneli (podobne do indyjskiej garam – masala)

Khmeli suneli – przepis z płatkami aksamitki:

Zmieszaj suszone zioła w proporcjach

Luteina należy do karotenoidów i rozpuszcza się w tłuszczach. Nie szkodzi jej wysoka temperatura, jest wrażliwa na światło (przechowuj bez dostępu światła).

Lecznicze walory luteiny pięknie opisane na blogu Polowanie na zdrowie.

Jak oszczędzać pieniądze – podsumowanie.

Zbieramy płatki aksamitek, a tym samym oszczędzamy na luteinie w tabletkach i szafranie. Oszczędności inwestujemy w oliwę z pierwszego tłoczenia. Robimy macerat olejowy z aksamitki – przepis na macerat jesttutaj. Taki macerat to super kosmetyk odmładzający, czyli kolejny zysk. Oszczędzone pieniądze inwestujemy w spirytus, do ekstrakcji resweratrolu z rdestowca japońskiego, to bardzo cenna rzecz. I tak do pierwszego miliona.

Chociaż po co nam ten milion, skoro najlepsze rzeczy są w życiu za darmo.

Inez Herbiness